Voor het eerst 40 graden 

Nieuw landelijk hitterecord op 25 juli 2019 

Donderdag 25 juli 2019 is een historische dag geworden. Het werd voor het eerst in Nederland 40 graden.

Het nieuwe officiële landelijke hitterecord is nu 40,7 °C en werd gemeten in Gilze-Rijen.

Het warmste KNMI-weerstation van Limburg was Arcen met een maximum van maar liefst 40,2 °C. Daarmee werd ook het Limburgse hitterecord van Maastricht, 38,4 graden op 27 juni 1947, verpulverd.

Op acht KNMI-weerstations werd de historische magische grens van 40 graden doorbroken. Naast Gilze-Rijen en Arcen waren dit: Westdorpe (Zeeuws-Vlaanderen) 40,6 graden, Eindhoven en Hupsel (Achterhoek) 40,4 graden, Wilhelminadorp (Zeeland) 40,3 graden, Twente (vliegveld) en Woensdrecht (Noord-Brabant) 40,2 graden.

Een dag eerder op 24 juli was het oude landelijke hitterecord, Warnsveld bij Zutphen (Gelderland) 38,6 °C op 23 augustus 1944, na 75 jaar al gesneuveld met ruim 39 graden (oa Arcen-KNMI 39,2 graden).

Historische maxima op 25 juli 2019

Op het kaartje zijn de historische maxima op de officiële KNMI-weerstations te zien en die van de nationale weerdiensten in België en Duitsland net over de grens. Daar werden temperaturen tot 41 graden gemeten.

Erg opvallend is de 42,6 graden in het vrij noordelijk geleden Lingen, dat nu het nationale Duitse hitterecord heeft. Duitse weerstations net ten noorden en zuiden van Lingen zaten onder de 40 graden. Oorzaak is de zeer beschutte ligging van dit weerstation. Hier zal zeker discussie over losbranden en waarschijnlijk zal deze temperatuur geschrapt worden. In dat geval gaat Tönisvorst, dichtbij Limburg, met de eer strijken maar waarschijnlijk is ook daar de ligging van het weerstation niet optimaal.

KNMI-weerstation Ell-Haler geen 40 graden door beregening 

Opvallend is ook het relatief lage maximum in Ell. Terwijl omringende weerstations 40 graden haalden, bleef het maximum op dit KNMI-weerstation Ell bij het dorp Haler steken op 38 graden.

Oorzaak is de windrichting en het gras dat beregend is bij het weerstation. Bij een wind uit oost tot zuidoost kwam de lucht op 25 juli over groen pas beregend gras, dat door verdamping de lucht iets koelt. Dat was een dag eerder ook het geval, maar rond 16 uur waaide het heel even uit zuid tot zuidwest. Toen kwam de lucht over een stoffige zandweg en verdord gras dat niet beregend was.

Gevolg: heel even een temperatuurpiek van 39,2 graden. Het was daar dus op 24 juli iets warmer dan op 25 juli.

Dit werd vorig jaar ook al geconstateerd: extreme maxima op het KNMI-weerstation Ell-Haler hangen af van de gewassen die rondom het weerstation geteeld worden en of die wel of niet beregend worden.

In dit filmpje is de situatie bij het KNMI-weerstation Ell-Haler op 24 juli te zien:

Nog hogere temperaturen 

Uiteraard werden binnen de bebouwde kom door "tuinbroei" nog hogere temperaturen gemeten door de beschutte ligging van weerstations.

Zo werd door Meteo Limburg in een oude KNMI-weerhut op een beschutte meetopstelling op 25 juli 2019 42,0 graden gemeten.

Metingen binnen de bebouwde kom, uitgevoerd met professionele meetapparatuur, is uiteraard betrouwbaar maar kunnen niet worden gebruikt voor het bepalen van hitterecords. Van straat tot straat en van huis tot huis zijn de temperatuursverschillen zeer groot, en de meetreeksen zijn veelal kort.