Vlakbij het OLS2025-terrein
Weerballon geland tussen Roggel en Heythuysen
Op vrijdag 8 november is op een industriegebied tussen Roggel en Heythuysen een geknapte weerballon aan een parachute geland, die door de Deutscher Wetterdienst (DWD) in Essen net voor middernacht is opgelaten en drie-en-een-half uur later in de gemeente Leudal terecht kwam.
Weerballonnen belangrijk voor weersverwachting
Dagelijks worden met helium gevulde weerballonnen ofwel radiosondes opgelaten, die belangrijk zijn voor het maken van een weersverwachting.
Er worden tot op grote hoogte data verzameld over de temperatuur, luchtvochtigheid en de windsnelheid en -richting. Dat gebeurt in de onderste luchtlaag, de troposfeer die boven onze omgeving tot circa 10 km komt, waarin het weer zich afspeelt.
Daarboven begint de stratosfeer met daarin op circa 30 km hoogte de belangrijke ozonlaag.
Af en toe worden er speciale ozonsondes opgelaten.
Meer hierover via: https://www.knmi.nl/kennis-en-datacentrum/uitleg/weerballon-of-radiosonde
Vaker weerballonnen in Limburg gevonden
Af en toe worden ook in Limburg weerballonnen gevonden zoals dus op 8 november.
Het is interessant om te kijken wat het meetinstrument dat tussen Roggel en Heythuysen is gevonden, allemaal heeft meegemaakt/gemeten.
Overigens was de vindplaats vlak bij het terrein waar volgend jaar in Heyhuysen het Oud Limburgs Schutterfeest OLS op zondag 6 juli 2025 plaatsvindt.
Traject van de weerballon in de nacht van 8 november
Op donderdagavond 7 november tegen middernacht, om 23:45 uur werd de weerballon los gelaten bij het gebouw van de DWD net ten zuidwesten van Essen bij vliegveld Essen-Mülheim.
Door een oostenwind tot op grote hoogte ging de ballon richting Venlo.
Maar op 15 km hoogte bij -60° boven Wachtendonk-Kempen werd de wind noordoost en even later op bijna 20 km hoogte ging het waaien uit het westen tot noordwesten.
De weerballon ging weer terug Duitsland in en ging verder stijgend over Krefeld waarbij de windsnelheid toenam tot maximaal 183 km per uur op een hoogte van 30,5 km.
Op vrijdag 8 november om 01:29 uur knapte de weerballon bij circa -70 graden op een hoogte van ruim 32 kilometer boven Kaierswerth, net aan de oostzijde van Rijn bij Düsseldorf Airport.
Een parachute zorgde voor een geleidelijke daling die nog even verder Duitsland inging.
Op circa 15 kilometer hoogte net ten oosten van Düsseldorf stond weer een oostenwind waardoor de parachute met radiosonde weer koers zette richting Limburg.
Een kleine twee uur nadat de ballon boven de Rijn was geknapt, kwam de radiosonde om 03:21 uur tussen Roggel en Heythuysen terecht en dat is dus ruim 3,5 uur nadat de weerballon in Essen werd gelanceerd.
De radiosonde steeg met een gemiddelde snelheid van 18,4 km/uur en daalde met een gemiddelde snelheid van 17,1 km/uur.
De hoogste temperatuur werd rond 900 meter hoogte gemeten met 11 graden: bijna tachtig graden warmer dan op ruim 30 km hoogte.
Tot bijna 700 meter hoogte werd een maximale relatieve luchtvochtigheid van 100% gemeten en boven circa 15 km hoogte was dit circa 2%.
Deze radiosonde die bij Roggel/Heyhuysen is gevonden, heeft dus heel wat meegemaakt!
Sounding Essen 8 november 2024
De metingen van de radiosonde worden mooi grafisch weergegeven (sounding). Aan de windvanen rechts is goed te zien dat het boven 20 km hoogte ging waaien uit west tot noordwest, terwijl het lager in de atmosfeer waaide uit het oosten. De verticale lijnen zijn de temperaturen, waarbij het op 900 meter hoogte het warmst was met ruim 10 graden. Er worden twee dikkere zware lijnen geplot waarbij de lijn links het dauwpunt is, een maat voor de luchtvochtigheid, en rechts de temperatuur is.
Als deze lijnen dicht bij elkaar liggen is de lucht vochtig en als ze ver uit elkaar liggen is de lucht droog.
Helemaal onder in de atmosfeer zien we een scherpe overgang, veroorzaakt door een zogenaamde inversie.
Inversie
De inversie is in de ingezoomde grafiek van de onderste luchtlagen goed te zien. Normaal daalt de temperatuur in de troposfeer met toenemende hoogte en dat gebeurde in de nacht van 8 november tot circa 700 meter hoogte waarbij de lucht verzadigd was: geheel bewolkt weer. Net onder de 700 meter hoogte was het +1 graad, maar daarna steeg de temperatuur met toenemende hoogte (de inversie) tot +7 graden op 700 meter hoogte waarbij de lucht kurkdroog werd. Daarna liep de temperatuur verder op tot maximaal 11 graden tussen 850 en 980 meter hoogte.
Deze warmere lucht zat als een deksel op de koudere zwaardere lucht aan het aardoppervlak met daarin veel luchtvervuiling die we ook inademden.
Hoogste gebieden boven de inversie in de zon
De hoogte toppen van het Sauerland boven 700 meter hoogte staken dus boven de bewolking uit en daar was het helder.
Dat gebeurde enkele uren eerder overdag op donderdag 7 november ook in de Ardennen, waar het boven 300/400 meter hoogte zonnig was bij 12 graden.
Dit op op deze satellietfoto goed te zien.
In het Vijlenerbos brak ook even de zon door. De zwarte streep bij Roosendaal was rook van een grote brand bij Roosendaal.
